Ngưu bàng là một vị thuốc quý thường xuất hiện trong các phương thuốc trị bệnh cảm mạo, giải độc và trị viêm yết hầu. Vậy ngưu bàng là gì? Ngoài các tác dụng trị bệnh đã nêu ở trên ra thì loại cây này còn có tác dụng gì? Những phương thuốc trị bệnh bằng ngưu bàng phổ biến được nhiều người dùng?
Để tìm những lời giải đáp cho các câu hỏi trên bạn hãy cùng Caythuoc.vn tìm hiểu qua loại dược liệu này thông qua bài viết ngay dưới đây.
Ngưu bàng là gì?
Ngưu bàng hay còn được gọi với nhiều cái tên khác là ngưu bàng tử, á thực, hắc phong tử, đại đao tử, lệ thực, đại lục tử, biên bức thứ và mã diệc danh thử niêm. Ngoài những tên gọi ở trên ra thì loại cây này có tên khoa học là Arctium lappa Linn, thuộc họ nhà cúc (Asteraceae).
Hình ảnh ngưu bàng
Ngưu bàng là một vị thuốc quý, có hình dạng giốn hạt gạo nhưng có màu nâu đen. Nó là quả chín phơi khô của cây ngưu bàng. Tùy theo điều kiện sinh trưởng mà cây có thể sống lâu năm hoặc 2 năm. Phần thân của cây cao khoảng từ 1 đến 1.5m và phân rất nhiều cành. Lá ngưu bàng thường mọc so le, hình tim và có đường kính khoảng 40 đến 50cm.
Mặt trên của lá không có gì đặc biệt, còn phần mặt dưới của lá thì được bao phủ bởi rất nhiều lông tơ màu trắng. Hoa của loài cây này thường mọc ở đầu cành với đường kính trong khoảng từ 2 đến 5cm và những cánh hoa thường có màu tím nhạt.
Quả cây loài cây này nhỏ, có màu xám, hơi cong và được bao phủ bởi các gai nhọn. Cây thường cho hoa từ đầu tháng 6 đến hết tháng 7 và cho quả vào tháng 8. Điều đặc biệt của loại cây này là khi cây đã đủ dưỡng chất thì phần rễ của cây sẽ phát triển thành củ.
Ngưu bàng phân bố ở đâu?
Theo các nhà nghiên cứu, loại cây ngưu bàng này có nguồn gốc từ Trung Quốc và sau này di thực sang nước ta. Hiện nay, do nhu cầu sử dụng ngưu bàng tăng cao nên các cây mọc hoang không đủ cung cấp cho thị trường.
Một số tỉnh ở Trung Quốc trồng loại cây này để đảm bảo nguồn cung. Loại cây này hay mọc hoang ở các vùng đất bị xáo trộn, do đó nếu bạn thấy nó mọc ở đâu thì nơi đó chứa rất nhiều khí nitơ.
Ngưu bàng tươi thường dùng làm gia vị trong các món ăn giống như hạt thì là. Dù còn khá lạ lẫm ở nước ta nhưng tại Nhật, nó được xem là cao lương mỹ vị, thường dùng để tạo vị ngọt thay thế cho mì chính (bột ngọt) trong ẩm thực chay.
Cách thu hái và sơ chế ngưu bàng
Bộ phận thường được dùng làm thuốc của loại cây này là quả và phần rễ đã phát triển thành củ của cây. Thời điểm thích hợp để thu hoạch dược liệu của cây là vào tháng 8 hoặc tháng 9 hằng năm và khi thu hoạch bạn phải đeo găng tay vào vì quả của cây được bao phủ bởi rất nhiều gai nhọn.
Thu hoạch xong các bộ phận có thể sử dụng làm thuốc, người ta bắt đầu loại bỏ các tạp chất như đất cát và bụi bẩn bám vào những bộ phận trên bằng cách rửa 3 lần nước rồi để ráo ở trong bóng râm. Khi các bộ phận trên đã ráo mới đem tất cả đi phơi hoặc sấy khô.
Thành phần hóa học của ngưu bàng
Theo báo cáo của các chuyên gia đông y thì trong ngưu bàng có chứa các hoạt chất sau: vitamin C, vitamin B6 và các khoáng chất như: canxi, sắt, magie, kali, natri và kẽm. Ngoài các hoạt chất trên thì cây còn có một ít hoạt chất glucoza và cacbonat.
Tác dụng của ngưu bàng
Theo các nhà nghiên cứu về các loại được liệu Đông y thì ngưu bàng có vị cay, hơi đắng và có tính hàn nên rất thích hợp để trị các bệnh sau:
Tác dụng của ngưu bàng giúp giải độc
Theo một số tài liệu cổ Trung Quốc về loại cây này thì ngưu bàng giúp cơ thể đào thải các độc tố và kim loại nặng có trong gan và thận ra khỏi cơ thể.
Vào năm 1995 các nhà khoa học đã thực hiện một cuộc thí nghiệm lên các bệnh nhân có kim loại nặng trong máu dùng nước sắc của loại cây này. Sau 2 tuần sử dụng hàm lượng kim loại nặng có trong máu của các bệnh nhân đã giảm đi rất nhiều.
Tác dụng của ngưu bàng giúp điều trị các bệnh về đường tiêu hóa
Theo nghiên cứu hiện đại thì loại cây ngưu bàng này chứa một số hoạt chất có khả năng ức chế và tiêu diệt các loại vi khuẩn gây bệnh về đường tiêu hóa.
Vào năm 1999 bác sĩ ở Anh đã cho một số bệnh nhân bị rối loạn tiêu hóa dùng thử chiết xuất của loại cây. Sau 3 ngày sử dụng các bệnh nhân đã hết bị rối loạn tiêu hóa.
Tác dụng của ngưu bàng giúp hạ huyết áp
Cũng vào năm 1995 khi đang thực hiện việc kiểm chứng về tác dụng giải độc của cây các nhà nghiên cứu đã phát hiện huyết áp của các đối tượng tham gia cuộc kiểm chứng đó giảm sau một vài phút sử dụng nước sắc của loại cây này.
Xem thêm: Khổ qua rừng có tác dụng gì? Cách dùng điều trị tiểu đường, huyết áp.
Công dụng của ngưu bàng giúp hỗ trợ điều trị ung thư
Nhờ có chứa hàm lượng vitamin C lớn nên chiết suất của loại cây này có thể ức chế và tiêu diệt một số tế bào gốc tự do. Vào năm 1998, các nhà nghiên cứu của hai nền y lớn đã cùng thực hiện một cuộc nghiên cứu về tác dụng này.
Sau khi cuộc nghiên cứu này kết thúc, họ đã rất ngạc nhiên về mang lại kết quả rất khả quan đó là các tế bào ung thư của các đối tượng tham gia đã nhỏ đi rất nhiều.
Ngưu bàng trị bệnh gì?
Sau đây chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn một số phương thuốc trong cuốn bách khoa toàn thư Đông y.
Nếu bạn chưa biết cách dùng và liều dùng như thế nào, chúng tôi xin chia sẻ một số bài thuốc hay trong điều trị bệnh đến từ ngưu bàng. Mời bạn đọc cùng xem qua!
Ngưu bàng trị đậu chẩn mọc trong cổ họng
Để trị chứng đậu chẩn mọc trong cổ họng này bạn dùng 6g cát cánh, 8g quả ngưu bàng đã được phơi khô cùng 3g cam thảo. Đem tất các các vị trên đi sắc với 950ml nước và chia thành 3 lần dùng hết trong ngày.
Ngưu bàng trị cảm mạo, chân tay phù và thủy thũng
Để trị bệnh cảm mạo, thủy thũng và chân tay phù bạn hãy dùng 80g quả ngưu bàng đã được sao vàng đem đi tán nhuyễn thành bột rồi mỗi ngày bạn dùng khoảng 8g bột đã tán nhuyễn trên chiêu với nước nóng rồi chia thành 3 lần dùng trong ngày.
Ngưu bàng trị chứng nóng sốt cổ họng tắc
Để trị chứng nóng sốt cổ họng tắc bạn dùng 1g kinh giới tuệ, 2g cam thảo, 2g ngưu tất và 5g ngưu bàng đã sao cho vào ấm sắc với 200ml nước, khi nước sắc trong ấm cạn còn khoảng 50ml thì tắt bếp và để nguội rồi uống.
Ngưu bàng trị chứng phù thận cấp tính
Để trị chứng phù thận cấp tính bạn dùng 6g phù binh đã sao khô và 6g quả ngưu bàng. Mang 2 vị trên đi tán thành bột rồi chia thành 3 lần dùng trong ngày và mỗi lần dùng bạn dùng một ít nước nóng chiêu thuốc.
Ngưu bàng trị chứng toàn thân phát sốt và ho rát họng
Để trị chứng toàn thân phát sốt hoặc ho rát họng, bạn chuẩn bị: 6g quả ngưu bàng, 6g thuyền thoái và 6g bạc hà. Mang tất cả đi sắc lấy nước uống
Hoặc dùng 40g kim ngân hoa, 24g quả ngưu bàng, 40g liên kiều, 24g bạc hà, 24 cát cánh, 20g đạm đậu xị, 20g cam thảo, 4g lá tre và 16g hoa kinh giới.
Đem tất cả các vị trên đi tán bột rồi mỗi ngày dùng khoảng 10g hãm với nước nóng uống và mỗi ngày dùng từ 2 đến 3 lần tùy theo tình trạng của bệnh.
Ngưu bàng trị chứng viêm yết hầu hoặc viêm hạnh nhân
Để trị chứng viêm yết hầu hoặc viêm hạnh nhân bạn chuẩn vị những vị sau: 16g quả cây ngưu bàng, 12g phòng phong, 12g đại hoàng, 8g kinh giới tuệ, 4g cây bạc hà và 4g cam thảo. Mang tất cả đi sắc với nước dùng trong ngày.
Ngưu bàng trị phát ban hoặc tống độc tố cơ thể ra ngoài
Để trị chứng phát ban hoặc tống độc tố của cơ thể ra ngoài bạn dùng 16g quả ngưu bàng, 8g kinh giới, 4g bạc hà, 12g liên kiều, 12g cát căn, 8g tiền hồ, 12g hạnh nhân và 8g cát cánh, đem các vị trên đi sắc lấy nước dùng trong ngày.
Hoặc nếu bạn thấy việc của chuẩn bị các vị thuốc trên quá tốn thời gian thì hãy dùng 8g quả ngưu bàng, 3g cam thảo, 6g cát cánh và 6g kinh giới tuệ mang đi sắc lấy nước dùng trong ngày. Lưu ý: không dùng bài thuốc này cho người đi phân lỏng hoặc tỳ vị hư hàn.
Những người nên sử dụng ngưu bàng
Dưới đây là những người nên sử dụng ngưu bàng:
Người bị ung thư.
Người bị các chứng bệnh ngoài da.
Người bị phù thận cấp tính.
Người bị suy thận hoặc suy gan do cơ thể chứa nhiều độc tố.
Người bị huyết áp cao.
Một số điều cần tránh khi sử dụng ngưu bàng
Dưới đây là một số điều bạn cần phải hết sức lưu ý khi dùng ngưu bàng trị bệnh:
Phụ nữ đang mang thai không được sử dụng loại cây này vì nó thể gây ra một số biến chứng như sinh non hoặc sảy thai.
Không cho trẻ dưới 10 tuổi sử dụng loại cây này.
Người bị tiêu chảy hoặc tỳ hư không nên dùng loại dược liệu này.
Cây ngưu bàng bán ở đâu?
Hiện nay do nhu cầu sử dụng vị thuốc quý này tăng cao nên có một số đối tượng nhập hàng chứa nhiều chất bảo quản về bán và nếu không may bạn sử dụng phải hàng kém chất lượng này thì cơ thể bạn sẽ gánh phải một số tác dụng dụng không mong muốn.
Nếu bạn muốn tìm một địa chỉ bán các sản phẩm thảo dược, thực phẩm bổ dưỡng chất lượng được nhiều người tin dùng thì hãy chúng tôi xin bật mí cho bạn cửa hàng thảo dược An Quốc Thái.
Nếu bạn đang có nhu cầu trị bệnh bằng những cây thuốc chất lượng thì hãy liên hệ với chúng tôi qua thông tin dưới đây.
Thảo dược An Quốc Thái
Địa chỉ nhà thuốc: 62/1/28 Trương Công Định, phường 14, quận Tân Bình, TPHCM.
Số điện thoại liên hệ: 0902 743 250 (Mobi) - 0961 744 414 (Viettel).
Website: https://caythuoc.vn/