Cây mực là vị thuốc dân gian được lưu truyền qua nhiều năm tháng. Nó được kết hợp với nhiều loại thảo dược khác điều trị rất nhiều bệnh, trong số đó không có ít những căn bệnh nguy hiểm, quan trọng.
Vậy cây mực là cây gì? Tác dụng và cách dùng trị bệnh như thế nào? Cùng caythuoc.vn tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Cây mực là gì?
Cây mực còn được gọi với cái tên quen thuộc khác là cây phèn đen, cây quả mực, cây trái mực, tạo phan diệp, chè nộc,... Có tên khoa học Phyllanthus reticulatus Poir thuộc họ thầu dầu (Euphorbiaceae). Trái của nó khi vò nát chảy nước màu tím như mực nên còn gọi là cây mực tím.
Hình ảnh cây mực
Đây là loài thực vật thân nhỡ, cao trung bình từ 2 đến 4m. Cành và nhánh mọc so le, có màu đen nhạt. Lá hình bầu dục, hơi mỏng, mặt trên có màu đậm hơn mặt dưới của lá.
Hoa hình cầu, có màu trắng sau khi chuyển sang màu đỏ hồng. Khi chín thì quả sẽ có màu đen, cây ra hoa vào tháng 8 đến tháng 10 hàng năm.
Hình ảnh cây mực
Bộ phận dùng và khu vực phân bố
Bộ phận chủ yếu được sử dụng để làm thuốc là lá và rễ. Có vài nơi dùng vỏ thân cây nấu nước thuốc để trị bệnh.
Cây sống khí hậu nhiệt đới thường mọc hoang ở các bụi ven đường, ven rừng. Một số nơi trồng để làm hàng rào.
Thu hái, sơ chế và bảo quản
Phần rễ cây được thu hái vào mùa thu. Khi hái về đem rửa sạch để loại bỏ đi bụi bẩn, đất cát thái thành từng miếng nhỏ và phơi khô dùng dần. Bộ phận lá thường được hái vào mùa xuân và mùa hè.
Khi hái về đem phơi khô trong bóng râm và ở nơi khô ráo. Vỏ được thu hái quanh năm dùng tươi hoặc khô đều được.
Bảo quản dược liệu ở nơi khô ráo thoáng mát để tránh mối mọt, ẩm mốc.
Tác dụng của cây mực
Hiện nay, vẫn chưa có nhiều nghiên cứu y học hiện đại về tác dụng của loại thảo dược này. Nhưng từ xa xưa cho đến ngày nay, nghiên cứu Đông Y cho thấy thảo dược có tác dụng như:
- Vỏ gây chuyển hóa, rễ giúp tiêu viêm, công dụng chỉ tả, thu liễm. Lá giúp sát trùng, lợi tiểu, thanh nhiệt, giải độc.
- Ở Ấn Độ, cây thảo dược chữa bị thương ở răng và các chứng ỉa chảy ở trẻ nhỏ.
- Lá còn chữa được ứ huyết do chấn thương, huyết nhiệt gây đinh nhọt, phù thũng, tiêu chảy, kiết lỵ và sốt.
- Rễ được phát hiện chữa viêm gan, viêm thận viêm đường ruột, ruột kết hạc. Vỏ dùng trị đậu lên mủ, khó tiểu,…
Ngoài ra, cây còn có một số tác dụng và kết hợp nhiều loại thảo dược khác để điều trị bệnh phổ biến khác.
Xem thêm: Cây dền gai chữa bệnh thận tại đây
Tác dụng của cây mực chữa suy thận, thận hư
Bài thuốc 1: cây mực 20 gram, cây muối 20 gram, cây quýt gai và cây nổ mỗi thứ 20 gram. Đem tất cả nguyên liệu sắc cùng với 1,5 lít nước đến khi còn lại 750ml nước thì chia ra nhiều lần uống hết trong ngày.
Bài thuốc 2: Đậu đen xanh lòng 30 gram, cây nhọ nồi 30g, cây mực 30 gram, cây cỏ mực. Đun với 1,5 lít nước. Dùng hàng ngày.
Tác dụng của cây mực chữa suy thận
Tác dụng của cây mực trị chứng kiết lỵ
Nguyên liệu: Cam thảo đất, mạch nha, ý dĩ khô mỗi lượng bằng nhau, lá thảo dược tươi. Đem thảo dược đi giã nát rồi thêm nước lọc lấy nước cốt bỏ phần bã. Các vị thuốc khác tán thành bột, dùng nửa muỗng bột uống với nước cốt thảo dược.
Hoặc dùng bài thuốc sau: dây có lông, cỏ seo gà, cỏ tranh, rễ thảo dược mỗi thứ 20 gram, 2 lát gừng. Đem tất cả sắc lấy nước uống, ngày dùng từ 2 đến 3 lần.
Tác dụng của cây mực trị rắn cắn
Sử dụng lá thảo dược tươi đem rửa sạch sau đó giã nát chắt lấy nước uống và đắp phần bã vào vết rắn cắn. Sau khi sơ cứu xong thì đến ngay bệnh viện để chữa trị kịp thời.
Tác dụng của cây mực chữa chảy máu ở nướu
Sử dụng các vị thuốc sau: lá xuyên tiêu, lá thảo dược, long não phơi khô. Đem tất cả rửa sạch để ráo nước và sau đó cho vào miệng nhai ngậm để cầm máu rất hiệu quả.
Cây mực có công dụng điều trị vết thương bị hở
Dùng lá cây mực khô rửa sạch để ráo nước sau đó tán thành bột mịn rồi rắc phần bột lên những vết thương hở, miệng không khép để tăng khả năng hồi phục nhanh chóng.
Tác dụng của cây mực trị nọc độc mới phát
Chuẩn bị lá thảo dược và lá bèo ván đem rửa sạch với nước muối pha loãng sau đó để ráo, giã nát 2 vị thuốc và đắp lên những vùng đau nhức. Sau vài ngày bạn sẽ thấy hiệu quả rõ rệt mà thảo dược này mang lại.
Tác dụng của cây mực chữa đại tiện phân lỏng do nhiệt
Dùng ngọn cây mực và đậu đen sao vàng mỗi thứ 40 gram. Đem 2 nguyên liệu cho vào nồi nấu với 800ml nước đến khi cạn còn 200ml nước chia ra sử dụng 3 lần trong ngày. Dùng liên tục 3 đến 5 ngày sẽ cầm được phân lỏng, giúp nhanh khỏi và mau hồi phục.
Tác dụng của cây mực giúp điều trị bệnh trĩ
Chuẩn bị các thành phần nguyên liệu sau: 5 lá huyết dụ, 1 nắm lá thảo dược và 1 nắm trắc bách diệp. Đem thang thuốc rửa sạch, thái nhỏ ra và sao vàng hạ thổ. Rồi sắc với 800ml nước đến khi thể tích cạn còn 200ml nước.
Chia ra sử dụng 150ml nhiều lần trong ngày, 50ml còn lại dùng rửa và ngâm trĩ 1 đến 2 lần 1 ngày. Quá trình thực hiện từ 5 đến 10 ngày, dùng nhiều lần để phát huy tối đa công dụng.
Tác dụng của cây mực giúp chữa lỵ
Dùng rễ thảo dược sao vàng hạ thổ và vỏ quả lựu mỗi thành phần 20 gram. Đem đun sôi với nước để uống 2 lần trong 1 ngày. Uống đều đặn và liên tục từ 3 đến 7 ngày.
Tác dụng của cây mực chữa sưng đau và bầm tím do té ngã
Sử dụng 30 gram lá thảo dược đem đi giã nát và đắp lên những vùng sưng đau, bầm tím trong 30 phút. Sau 5 ngày các vết thương sẽ khỏi hẳn, nếu tình trạng nặng thì dùng thêm 1 đến 2 liệu trình nữa.
Cách dùng cây mực trị bệnh
Có nhiều cách sử dụng dược liệu, nhưng đa số là dùng cách bôi hoặc nấu nước thuốc uống. Sau đây là cách dùng trị bệnh của thảo dược nổi tiếng với 2 bài thuốc sau.
Cách dùng cây mực trị bệnh thủy đậu
Dùng để bôi: Sử dụng lá của cây thảo dược rửa sạch rồi đun với nước sôi đến khi cô đặc lại sau đó cho thêm muối trắng vào. Rồi dùng nước này đắp vào những vùng bệnh thủy đậu.
Hoặc dùng cách sau: Rửa sạch nắm lá thảo dược rồi đun sôi với nước sau đó chắt ra bát và chia ra uống từ 2 đến 3 lần trong ngày.
Bên cạnh sử dụng thảo dược thì bôi thêm dung dịch menthylene để tăng thêm hiệu quả cao.
Cách dùng cây mực trị bệnh gai cột sống
Chữa gai cột sống thì thường dùng phương pháp châm cứu hoặc vật lý trị liệu bên cạnh đó việc sử dụng các bài thuốc nam cũng nhiều không kém. Tham khảo chi tiết sau đây:
- Chuẩn bị các nguyên liệu: 30 gram lá lốt, 30 gram cây mực khô, 10 gram rễ gấc, 20 gram cỏ xước, 20 gram lá bưởi bung.
- Đem tất cả rửa sạch để loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn, sao vàng cỏ xước, lá bưởi bung, rễ gấc, lá lốt.
- Sắc các nguyên liệu với 2 lít nước với lửa nhỏ trong vòng 2 tiếng.
- Tiếp đến tắt bếp chia thành 3 phần bằng nhau uống hết trong ngày. Nên uống sau bữa ăn 30 phút để thành phần thuốc dễ hấp thụ hơn.
Xem thêm: Thực phẩm bổ dưỡng
Lưu ý khi dùng dược liệu
Phụ nữ mang thai cần cẩn trọng khi sử dụng. Vì là loại thảo dược thiên nhiên rất tốt và mang lợi nhiều tác dụng nhưng chỉ trong phạm vi nhân dân được truyền từ dân gian, chưa có nghiên cứu y học đại khoa học rõ rệt. Nên muốn sử dụng phải tham khảo kỹ ý kiến của bác sĩ. Ngoài ra kiêng kỵ những điều sau đây:
- Trong quá trình điều trị không sử dụng rượu bia, chất kích thích.
- Hạn chế bổ sung các thực phẩm giàu chất béo và chất đạm. Không ăn nội tạng động vật.
- Nên dùng liều lượng phù hợp vì cây có độc tính và kháng sinh khá mạnh. Để tránh gây ảnh hưởng nguy hiểm đến cơ thể và sức khỏe.
- Nếu bị bệnh thủy đậu thì kiêng kỵ ra gió, không gãi vùng da bị mọc mụn. Chú ý vệ sinh cá nhân sạch sẽ.
Cây mực mua ở đâu?
Không những chỉ có cây mực mà tất cả các loại thảo dược thiên nhiên khác tại cửa hàng thảo dược An Quốc Thái đều là hàng chất lượng. Với truyền thống nhà làm thuốc nam lâu đời và kinh nghiệm hơn 30 năm trong lĩnh vực mua bán thuốc.
Chúng tôi luôn chọn lựa và sàng lọc kỹ lưỡng các sản phẩm trước khi đóng gói. Giá cả phải chăng, hợp lý rẻ hơn so với thị trường.
Ngoài ra, được nhiều độc giả ở khắp các tỉnh thành trên cả nước tin dùng sử dụng và đều nhận được rất nhiều phản hồi tích cực.
Cửa hàng Thảo dược An Quốc Thái
Website: https://caythuoc.vn/
Địa chỉ: 62/1/28 Trương Công Định, phường 14, quận Tân Bình, TP HCM.
Liên hệ: 0902 743 250 (Mobi) - 0961 744 414 (Viettel).
Giá bán cây mực: 100.000 đồng/kg.