Chi tử là hạt của cây chi tử, đây là vị thuốc có tác dụng thanh nhiệt, hạ sốt, tiêu khát. Dược liệu chủ trị cảm sốt, ho, đau họng, bí tiểu, viêm thận,...
Vậy hạt chi tử có tác dụng gì? Cách dùng và liều dùng như thế nào? Bạn đang băn khoăn về cách dùng, giá bán, nơi bán chi tử. Để giải quyết nỗi lo này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về chi tử ngay bây giờ nhé.
Chi tử
Đặc điểm của chi tử
Tên khoa học: Chi tử có tên khoa học là gardenia jasminoides ellis.
Tên gọi khác: Hạt chi tử, quả chi tử, mộc ban, việt đào, lục chi tử, trư đào, việt đông, sơn chi nhân, dành dành, hồng chi tử, hoàng hương ảnh tử,...
Họ tiếng Việt: thuộc họ nhà cà phê.
Chi tử là quả của cây chi tử. Đây là một loại cây nhỏ, nhắn, cành hơi mềm và là một loại cây thuốc Nam vô cùng quý.
Lá: Lá cây mọc đối nhau có khi mọc vòng 3, có hình giống như trái xoan, đôi khi có hình bầu dục thuôn dài, hình nêm ở gốc, tù,có màu nâu đen hơi bóng ở trên mặt.
Cuống lá có dạng hình cánh, thuôn nhọn đầu ôm lấy cả cành cây. Hoa chi tử có màu trắng thuần rất thơm. Cuống có 6 cạnh, đài hoa thuôn nhọn, ống đài có 6 cánh dọc, nhị ngắn chỉ đủ bao phủ phấn tù.
Quả: Quả chi tử thuôn dài bầu dục có từ 6 đến 7 cạnh dọc có cánh. Quả có rất nhiều hạt. Cây ra hoa độ tầm tháng 5 đến tháng 11, quả ra khoảng từ tháng 5 đến hết tháng 12.
Mô tả dược liệu chi tử
Dược liệu chi tử là quả có hình trứng, nhỏ dần về 2 đầu, có khía (rãnh) chạy dọc trên thân quả. Có trung bình 6 cạnh trên mỗi quả. Dài từ 2-4cm, vỏ ngoài có màu đỏ sẫm hoặc màu vàng đỏ, có nhiều gân nhỏ và hơi sần sùi.
Quả khô có cấu tạo cứng cáp, bên trong chứa nhiều hạt màu đỏ, dẹt, phẳng, có mùi thơm đặc trưng.
Hình ảnh quả chi tử
Dược liệu thượng phẩm là loại nhỏ, vỏ mỏng, chắc, màu vàng đỏ, bên trong phải chứa nhiều hạt, không mốc mọt, không hư hỏng, vụn nát và ngửi có mùi thơm đặc biệt là hàng tốt. Loại này thường mọc dại và được thu hái ở vùng rừng núi. Nếu đi mua hàng bạn chỉ cần để ý những đặc điểm này thì sẽ mua được hàng chất lượng.
Cách chế biến chi tử thành thuốc
Cây mọc hầu hết khắp cả nước và thường mọc hoang, có nơi dùng làm cây cảnh vì cây có hoa rất đẹp hay trồng để nhuộm. Có 2 cách chế biến là sao vàng và phơi khô, tùy thuộc theo cách chế biến mà hạt chi tử có công dụng khác nhau.
- Trái chi tử sau khi hái về ta bỏ tai và vỏ, chỉ lấy mỗi hạt, ngâm với nước cam thảo chừng 1 đêm. Sau đó vớt ra, phơi khô, tán nhiễn thành bột.
- Chi tử dược liệu chủ trị các bệnh thượng tiêu, trung tiêu thì dùng cả vỏ và rửa sạch rồi đem đi sao vàng. Sao đen khi trị bệnh huyết đen.
- Sau khi thu hái quả về thì sấy khô ngay để tránh tình trạng nấm mốc.
- Hoặc lấy quả chi tử chín kẹp lẫn với phèn chua, cho vào nước sôi nấu chừng 15 phút, sau đó vớt ra phơi khô, hay sấy khô cho thật giòn.
Thành phần hóa học và tính vị của vị thuốc chi tử
Trong cây có các thành phần hóa học như:
- Gacdenin.
- Manit.
- Tinh dầu.
- Tanin.
- Chất peclin,....
Ngoài ra, còn vô số các hợp chất khác tồn tại trong dược liệu này.
Tính vị của chi tử: hạt có tính hàn, vào 3 tâm kinh, phế phổi, gan. Hạt chi tử có vị đắng nhưng không khó dùng.
Liều dùng và cách dùng: mỗi ngày dùng từ 12g đến 16g dưới dạng thuốc sắc hay kết hợp với các vị thuốc khác.
Ứng dụng lâm sàng của vị thuốc chi tử
- Giúp lợi tiểu khi tiểu tiện khó khăn: Có tác dụng thông tiểu, chữa bí tiểu, tiểu rắt, đau buốt.
- Thanh nhiệt, giải độc cơ thể: ức chế trung khu sản nhiệt, chữa rối loạn thân nhiệt.
- Kháng khuẩn: Nước sắc có khả năng ức chế vi khuẩn tụ cầu vàng, trực khuẩn lỵ, trực khuẩn mủ xanh,...
- Hỗ trợ điều trị bệnh vàng da: Ức chế bilirubin tăng cao (một loại sắc tố mật gây viêm gan, vàng da).
- Có hiệu quả tốt trong điều trị bệnh chảy máu cam.
- Điều trị tiển tiện ra máu.
- Chữa sốt, ho, khó ngủ, khô họng: Trị mất ngủ do sốt cao, thần kinh hưng phấn, thực nghiệm thấy có tác dụng an thần trên chuột bạch.
- Điều trị viêm bể thận, viêm đường tiết niệu.
- Có tác dụng tốt trong việc cầm máu: dược liệu đem sao cháy có tác dụng cầm máu tốt.
Hạt chi tử
Chi tử có tác dụng gì?
Tác dụng của hạt chi tử đã được nghiên cứu và chứng minh trong nhiều sách y khoa của Trung Quốc và phương Tây. Nhiều thí nghiệm đã chỉ ra những tác dụng tốt của chi tử đối với sức khỏe như: giải nhiệt, tiêu độc, kháng khuẩn, lợi mật, an thần, hạ huyết áp,... Cụ thể:
Chi tử có tác dụng thanh nhiệt, giải độc cơ thể
Chi tử đem nấu nước uống có tác dụng giải nhiệt cơ thể, tốt cho gan mật. Theo như sách Trung Dược Học ghi chép, vị thuốc này có tác dụng ức chế sinh nhiệt giống như hoàng cầm, hoàng liên nhưng tác dụng yếu hơn.Vì vậy, nếu thấy bức rức, khó chịu trong người có thể uống nước sắc chi tử để hạ hỏa.
Chi tử có tác dụng điều trị chảy máu cam
Người hay bị chảy máu cam thì lấy quả này sao cháy đen, tán nhuyễn thành bột rồi ngửi có tác dụng cầm máy hiệu quả. Ngoài ra, có thể uống nước sắc để giải tỏa nhiệt từ bên trong.
Hạt chi tử có tác dụng lợi mật, phòng ngừa bệnh vàng da
Các nhà khoa học Trung Quốc đã tiến hành cuộc thí nghiệm trên động vật cho thấy: Chiết xuất từ chi tử có tác dụng ức chế không cho sắc tố mật (Bilirubin) tăng cao. Nếu chỉ số Bilirubin tăng cao sẽ gây nên bệnh vàng da, tắc ống mật, viêm gan, xơ gan,...
Vì vậy, hạt chi tử là vị thuốc rất có lợi cho gan mật. Giúp chúng ta phòng tránh tất cả các bệnh lý trên.
Tác dụng của chi tử đối với bệnh viêm đường tiết niệu
Người bệnh viêm nhiễm đường tiết niệu thường tiểu tiện rất khó khăn. Nó gây đau rát, đau buốt, thậm chí gây bí tiểu. Chi tử dược liệu có tác dụng ức chế trực khuẩn gây viêm nhiễm đường tiết niệu nhờ tính kháng khuẩn cực mạnh. Nếu uống nước sắc liên tục trong 7 ngày sẽ tiểu tiện dễ dàng.
Chi tử có tác dụng an thần, trị mất ngủ do bức rức
Nếu người bệnh thấy bồn chồn, bức rức khó chịu, không tài nào ngủ được thì nên uống nước sắc chi tử. Dược liệu này có tác dụng kìm hãm hưng phấn thần kinh, giải tỏa buồn phiền, giúp bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ.
Chi tử vị thuốc trị mất ngủ
Bài thuốc chữa bệnh từ vị thuốc chi tử
Hỗ trợ điều trị viêm bể thận, viêm tiết niệu, giúp lợi tiểu:
Dùng 16g chi tử, 13g cam thảo bắc hạt đười ươi sắc với 1.2 lít nước uống mỗi ngày.
Bài thuốc trị sốt cao, ho, lạnh bụng:
15g chi tử, 12g hoàng bá, phòng không 12g, liên kiều 15g, xích thược 12g, đương qui 22g, khương hoạt 8g, sinh hoàng kỳ 26g, sinh cam thảo 12g, sinh địa 16g nấu uống hàng ngày.
Bài thuốc chữa bệnh vàng da, viêm gan:
15g chi tử, nhân trần 25g tất cả đun với 1 lít nước, đến khi cạn còn 350ml mỗi ngày uống 3 lần.
Bài thuốc trị chảy máu cam:
Dùng hạt sao cháy đen tán thành bột mịn, thổi nhẹ vào mũi.
Hỗ trợ điều trị chứng ho ra máu, đi cầu đi tiểu ra máu:
Chi tử 15g, bạch mao căn 16g, 6g cát cánh, 5g cam thảo đêm sắc thành nước uống hàng ngày.
Bài thuốc chữa đại tiện ra máu:
Lấy 200g hạt chi tử sao cháy, tán nhuyễn thành bột. Pha 1 muỗng bột thuốc với nước ấm rồi uống.
Trị bức rức, bồn chồn, khó chịu:
Lấy 100g chi tử khô, 50g mỗi vị hoàng bá và cam thảo. Sắc uống như trà mỗi ngày. Dùng liên tục thì những triệu chứng trên sẽ chấm dứt hoàn toàn.
Chữa đau nóng ở vùng dạ dày:
Chuẩn bị 7-10 trái chi tử, đem sao cháy, sắc với 3 bát nước. Đun còn 1 bát, để thêm 1 lát gừng sống vào rồi uống. Dùng liên tục từ 5-7 ngày sẽ thấy dạ dày dỡ đau nóng hơn.
Xem thêm: Thực phẩm bổ dưỡng
Lưu ý khi sử dụng chi tử
- Người đi cầu lỏng, hư hàn không được dùng chi tử.
- Không được dùng chi tử quá 100g/ ngày.
- Hạt phải được bảo quản nơi khô ráo và thoáng mát phải để hở vì hạt dễ hút ẩm, dễ mốc.
- Phụ nữ bị phù do thấp nhiệt trong thời kỳ mang thai có thể sử dụng nhưng cần phải thận trọng.
- Cây rất dễ nhầm lẫn với cây dành bắc, dành dành láng, thủy chi tử, sử quân tử các loại. Các quả này đều có hình dáng hao hao giống quả chi tử nên trước khi dùng nên tìm hiểu kỹ.
- Không được tự ý dùng vị thuốc chi tử kết hợp với các vị thuốc khác ngoài chỉ định.
- Không được sử dụng dược liệu bị hư hỏng, mối mọt.
- Người mới bắt đầu sử dụng tốt nhất nên tham khảo tư vấn của thầy thuốc hoặc bác sĩ y học cổ truyền.
- Chỉ mua chi tử tại những địa chỉ sử dụng để tránh tiền mất tật mang.
Quả chi tử khô
Hạt, quả chi tử mua ở đâu TPHCM?
Hạt chi tử được bày bán tràn lan trên thị trường thuốc Nam, nhưng phần lớn đều không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Vì vậy, để mua được quả chi tử chất lượng, bạn nên tham khảo địa chỉ cung cấp thảo dược uy tín như Thảo dược An Quốc Thái.
Chúng tôi Thảo dược An Quốc Thái là địa chỉ bán chi tử lâu năm chất lượng tại TPHCM. Sản phẩm được rất nhiều người dùng cả nước tin tưởng hơn 30 năm qua.
An Quốc Thái kinh doanh với cái tâm của người thầy thuốc, do đó, tuyệt đối nói “không” với hàng giả, hàng kém chất lượng. Hơn nữa, chúng tôi luôn bán với giá hợp lý, rẻ như cho vì mục tiêu chữa khỏi bệnh cho mọi người là trên hết.
Nếu bạn có nhu cầu mua chi tử, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua thông tin dưới đây:
THÔNG TIN LIÊN HỆ
THẢO DƯỢC AN QUỐC THÁI
Địa chỉ: 62/1/28 Trương Công Định, phường 14, quận Tân Bình, TPHCM.
Liên hệ: 0902 743 250 (Mobi) - 0961 744 414 (Viettel).
Giá bán quả chi tử: 150.000 VNĐ/KG.
Giá bán trên chưa bao gồm phí vận chuyển.
Website: https://caythuoc.vn/
Trên đây là toàn bộ các thông tin về quả chi tử. Cảm ơn bạn đọc đã theo dõi!
Lưu ý: Tác dụng của sản phẩm có thể tùy thuộc vào cơ địa mỗi người
Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ tới bạn bè người thân của các bạn bằng cách nhấp vào biểu tượng Facebook bạn nhé.